Ahlak, Etik ve Yargılama…

26 Kas 2019 / Haftanın Yorumu / 0 YORUM

Hukukun üstünlüğü ne kadar sağlanabiliyor, adil yargılama gerçekten yapılabiliyor mu, hukukçular etik kurallara ne kadar uyuyorlar ve yurttaşlar aradıkları adalete ne kadar ulaşabiliyorlar?..

Umut Vakfı’nın geleneksel hale getirdiği ve bu yıl 10’uncusu düzenlenen “Ahlak, Etik ve Hukuk” konulu sempozyum Yaşar Üniversitesi’nin Sanal Mahkeme Salonu’nda 21-22 Kasım 2019 tarihlerinde gerçekleştirildi. İzmir Barosu Başkanı Özkan Yücel’in de katıldığı sempozyumda Türkiye’nin dört bir yanındaki üniversitelerden gelen katılımcılar, konuyu masaya yatırarak tüm detaylarıyla tartıştılar ve bu sorulara yanıt aradılar…

Sempozyumun açılışını yapan Umut Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi ve Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Timur Demirbaş, Umut Vakfı’nın çalışmalarını anlattı. Toplumda silahlanmaya yönelik müthiş bir eğilim olduğuna ve her gün insanların bu yüzden hayatını kaybettiğine dikkat çeken Demirbaş, vakfın da katılımıyla bir dönem silahlanmanın önlenmesi amacıyla yasal düzenleme için çalışmalar yapıldığını, ancak bu hazırlanan yasa tasarısının TBMM İçişleri Komisyonu’nda kadük kaldığını belirtti. Av silahlarının, tüfeklerin peynir ekmek gibi satıldığını belirten ve “internetten bile kolaylıkla elde edilen havalı tüfek ve av tüfeklerinin kesinlikle yasaklanmasını istiyoruz” diyen Prof. Dr. Timur Demirbaş, şunları söyledi:

“Maalesef yeni bir kanuna ihtiyaç var. Kamu görevlilerinin de emekli olduktan sonra silahlarını bırakmalarını istiyoruz. Keza kamu görevlileri görevlerinin dışında silah taşımamalı. Zira ufak bir aile tartışmasında bile büyük facialar yaşanıyor biliyorsunuz…”

İzmir Barosu Başkanı, Avukat Özkan Yücel de, sempozyumda iki gün boyunca ahlak, etik ve hukukun masaya yatırılacağını belirterek “İnsanın var olduğu yerde hukuku ahlak ve etikten ayrı düşünmek mümkün değil” dedi. Yargı sisteminde ahlak ve etik sorunu olduğunda “benim sanığım, benim maktulüm, benim yargım vs. oluşur” diyen Yücel, “Yargıda hiçbir siyasi görüş, etnik köken, din, dil, ırk ayrımı olmadan insanlar hukuki haklarından, adil yargılamadan yararlanmalıdır. Hala bunları konuşuyorsak size yaşanabilir bir hukuk düzeni bırakamadığımız için maalesef” diye konuştu.

Özkan Yücel’in yönettiği ilk oturumda, Sümeyye Vadi “Hukuk ve Ahlak Üzerine”, Muhammed Said Demiroğlu “Etik, Ahlak ve Hukuk İlişkisi”, Berfin Bazan “Ahlak, Etik ve Hukuk nedir ve birbirini etkiler mi?”, Buse Aris “Hukuk, Etik ve Ahlak birbirini etkiler mi” başlıklı sunumlar yaptı. Hukukta ahlak ve etiğin çok önemli olduğunu vurgulayan konuşmacılar; “İhtiyacımız olmasa bile o etiğin, ahlakın peşinden koşmalıyız” yorumunu yaptılar.

“Toplum, Özgürlük ve Hukuk” konulu ikinci oturumu Yaşar Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Şimşek yönetti. Şimşek, “Ahlak, etik, din, görgü vs. gibi kuralların sosyal düzeni sağlayan kurallar” olduğuna dikkat çekti. Stajyer Avukat Fatma Nida Hâkim “Hukukun Toplumla Olan İlişkisi”, Solmaz Türkoğlu “Özgürlükler ile Etik, Ahlak ve Hukuk Arasındaki İlişki”, Emir Yıldırım “Hukuk-Etik İlişkisi ve Kavramların Değişkenliği”, Sena Bakır “Hukukçu kimin doğrularına göre karar vermelidir?”i irdeledi.

Öğleden sonra Doç. Dr. Burcu Dönmez’in idare ettiği üçüncü oturumda; “Ahlak, Cinsiyet, Çocuk ve Etik” tartışıldı. Bu oturumda, Ceren Öztürk “Yerel Yönetimde Etik İlkeler”, Sevgi Bektur “Üstün Emir ve Talimatlarına Uyma Zorunluluğu ve Sınırları”, Gözde Yılmaz “Ahlak ve Hukukun Diyalektik İlişkisine Cinsiyet Perspektifinden Bakmak”, Nurgül Kutbay “Çocuğun Cinsel Hakları” konularında sunum yaptı.

Son oturumu ise Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Sancaktar yönetti. Bu oturumda; Gaziantep Barosu’ndan Stajyer Avukat Ayşe Nil Kayacan ile İstanbul Barosu’nden Stajyer Avukat Rohat Kırak “Nedir Bu Ahlaka Karşı Suçlar”a, Berat Komaz “Avukatların Televizyon Programına Katılması Reklam Yasağını İhlal Eder mi?”ye, Hakan Gülçay ile Alper Teke “Dijital Medyada Yer Alan Etik Kuralların Eksikliği Bağlamında İfade Özgürlüğü ve Nefret Söylemi”ne yanıt aradı. Konuşmacılardan Berat Komaz; günümüzde avukatlık mesleğinin belli çevrelerce itibarsızlaştırılmasına çalışıldığının görüldüğünü belirterek “balık için su neyse savunma mesleği için de özgürlüğün o” olduğunu vurguladı…

Bu oturumun katılımcılarından ve iletişim üzerine yüksek lisans yapan Hakan Gülçay, 4 Şubat’ta vefat eden Umut Vakfı Kurucu Başkanı Nazire Dedeman‘ı andığı konuşmasında; “Yıllardır Hukukun Gençleri sempozyumlarına katılıyorum ve Nazire hanımı tanıdığım için kendimi şansı hissediyor. Nazire hanım çok değerli ve örnek alınacak bir insandı. Çok örnek oluşturacak önerileri vardı” dedi. Gülçay, Nazire hanıma hitaben yazdığı “O’na” başlıklı bir de metin okudu…

22 Kasım Cuma günü Prof. Dr. Timur Demirbaş’ın yönettiği ilk oturumda “Adil Yargılama Hakkı ve Etik” irdelendi. Bu oturumda Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Mustafa Tunç “Hukuk ile Etik Yargıda İşlevini Gerçekleştiriyor mu?”, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Bilge Topçu “Adil Yargılama Hakkının Yargısal Etikle İlişkisi”, Uluslararası Final Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Ezgi Su Güngör “Adil Yargılanma Hakkının Sağlanmasında Etik İlkelerin Rolü Nedir?”, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Araştırma Görevlisi Afra Akgül ile Avukat Hatice Tuba Tosun “Adil Yargılanmanın Gereği Olan İlkelerin Uygulanmasında Avukatların Yaşadığı Sorunlar”, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencileri Songül Argünağa ile Ufuk Aydın “Adil Yargılanma Hakkı Kapsamında Devlet Güvenlik Mahkemeleri” başlıklı sunumlar yaptı. Konuşmacılar, etik ilkeler olmadan adil yargılamadan söz edilemeyeceğini belirterek “Yargı adil yargılama hakkını temin etmeli” görüşünü savundular.

Araştırma Görevlisi Simay Doğmuş’un yönettiği ikinci günün ikinci oturumunun konusu “Medya, Yargı ve Etik”di. Bu oturumda da; Berranur Sab “Yargı Gazeteciliğinde Etik”, Başak Gözüm “Yargıda ve Medyada Etik İlişkisi”, Damla Başak Karakaya “Yargıda Etik Değerler ve Yargı Etiği”, Hüma Gül Çakır “Türk Yargı Etiği Bildirgesi’nin Köşe Yazıları Çerçevesinde Basındaki Yansımaları”nı değerlendirdi.

Sunumların tamamlanmasının ardından katılımcılara sertifikaları sunuldu.