Kadir Has Üniversitesi 2010 yılından beri her yıl düzenli olarak “Türkiye’de Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması” yapıyor. Profesörler Mustafa Aydın, Hasan Bülent Kahraman, Osman Zaim, Banu Baybars Hawks yönetiminde 26 kent merkezinde 18 yaş üstü bin kişiyle görüşülerek yapılan araştırmanın 2013 sonuçları açıklandı. 2011 ve 2012 yılı anketlerinde olduğu gibi 2013 yılı anketinde de, katılımcılar (yüzde 29.3’ü) ülkedeki en büyük sorunun “işsizlik” olduğunu söyledi. Katılımcıların yüzde 14.7’si ise Türkiye’nin en büyük sorununun “yolsuzluk” olduğunu belirtti.
Ankette en güvenilen kurum, önceki yıllara göre orantısal azalma olmakla birlikte (yüzde 51.7) yine ordu oldu. İkinci sırada yer alan Cumhurbaşkanı’nın önceki yıl yüzde 53.7 olan güven oranı yüzde 40.7’ye geriledi. Güvende en ciddi düşüş ise “polis ve kolluk kuvvetlerine güven”de görüldü. 2011’de polise güven yüzde 52.7 iken 2013’te yüzde 35.3’e geriledi…
Ankete katılanlara ilk kez bu yıl, “Türk yargısının bağımsız olduğunu düşünüyor musunuz” sorusu yöneltildi. Bu soruya katılımcıların yüzde 59.7’si “hayır”, yüzde 24.2’si “evet” yanıtını verdi. Türkiye’de yargının siyasallaştığını düşünenlerin oranı ise 1 yılda yüzde 52.5’ten yüzde 58.4’e çıktı. Yargıya güvenenlerin oranı 2011’de yüzde 38.8, 2012’de yüzde 32.7 iken 2013’te bu oran yüzde 26.5’e geriledi. Güvenmeyenlerin oranının yüzde 50.4 olduğu görüldü…
Katılımcıların yüzde 60.1’i 2013 yazındaki protestoların Türkiye’de siyaset yapma tarzını etkilediğini söyledi. Etkilemedi diyenlerin oranı da yüzde 22.9. Hükümetin gösteriler sırasında izlediği politikayı başarılı bulanların oranı yüzde 27.6, başarısız bulanların oranı ise yüzde 52.8…
Bugün benzer anket yapılsa bu sonuçlar çıkar mı, yargıya güvendeki oranlar daha da aşağılara doğru mu seyir izler bilemiyoruz…
Sadece yargılamalar konusunda medyaya 21 Mart 2014 Cuma günü yansıyan bir olayı örnek olarak verelim.
Gezi olayları sırasında Ankara’da gaz kapsülüyle Ethem Sarısülük’ü öldüren zanlı polis 5 yıl hapis cezası istemiyle yargılanıyor… Davanın 28 Ekim 2013 tarihindeki duruşması sırasında adliye önünde yapılan protesto eylemi nedeniyle Ethem Sarısülük’ün kardeşleri İkram ve Cem Sarısülük’ün de bulunduğu 23 kişi hakkında ise 12 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı…
Bu olayla ilgili son bir gelişme de 16 Nisan tarihli Radikal gazetesinde Mesut Hasan Benli imzasıyla yayımlandı. Habere göre, Gezi olaylarına ilişkin sürdürülen ana soruşturmaya sunulan polis fezlekesinde, polis kurşunuyla hayatını kaybeden Ethem Sarısülük’ün şüpheli, onu vuran polisin de mağdur sıfatıyla yer aldığı ortaya çıktı. Polis Ahmet Şahbaz’ın, mağdur sıfatıyla verdiği ifadesinde, kendisini yaralayanlardan şikayetçi olduğu belirtildi.
Yargıda Birlik Platformu’nun, Bursa İstişare Buluşma toplantısı 7 Haziran 2014 Cumartesi günü Holiday Inn Otel’de yapıldı. Balıkesir, Kütahya, Eskişehir, Çanakkale, Yalova, Bilecik’ten savcı ve hakimlerin bir araya geldiği kahvaltılı toplantıya, Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Basri Yağcı, Bursa Cumhuriyet Başsavcısı Namık Yılmaz, Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili Ramazan Kaya, Ankara Hakimi Gülsüm Mısır katıldı. Toplantı öncesi katılımcılar adına açıklama yapan Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili Ramazan Kaya, “Türkiye’de yargıya güvenin yüzde 60’lardan 20’lere düştüğünü, ortaya üzücü ve vahim bir tablo çıktığını” söyledi.
Böyle bir ortamda görev yapmanın ve adalet dağıtmaya çalışmanın zor olduğunu ifade eden Yılmaz’ın daha sonra sarf ettiği sözler ise daha da ilginçti:
“Meslektaşlarımız arasında böyle bir anket yapılsa birbirlerine olan güvenin yüzde 1-2’lerde kalmasında endişe duyuyorum. Birbirimize bu kadar az güven duyarken toplumun bizlere ve yargıya olan güven oranını daha yükseklere çıkartmak zor. Öncelikle bizler kendi aramızda en azından ortak çalışma barışı sağlama, asgari nezaket, saygı ve güven sağlayıcı yaklaşımlar üzerinde gayret göstermeliyiz.”
Kaya, “Kendimizi, yargıyı sorgulamadan, yargı erkine olması gereken çizgiye çekmeden ülke olarak adalet ve demokrasiden uzak kalmaya mahkumuz. 2010 yılı Ekim ayında oluşan HSYK bir umut ışığı olacakken, eskiye rahmet okutmuştur. Yeni HSYK döneminde liyakat sadece bir grubun uhdesinde kabul edilmiş. Bu grubun dışındakiler ötekileştirilmiştir” dedi.
“ADALET İĞDİŞ EDİLİYOR”
İhtilal döneminde bile görülmeyen uygulamaların yargı mensuplarına reva görüldüğünü kaydeden Kaya, geçmişte zaman zaman bu toplumun tank, topu milletine yönelirken, şimdi yargısının milletin kendisine hatta yargı camiasına zulüm eder hale dönüştüğünü söyledi. Kaya, şu yorumu yaptı:
“Baskıcı anlayışla yargının yönetilmesi kabul edilemez. Hukuk istismar edilerek, adalet iğdiş edilirken o ülkenin yurttaşları, hukukçuları yaşanan olağan üstü uygulamalara sıradan bir olay gibi bakıyor, ciddiye almıyorsa o ülkede adalete duyulan güven ve inanç yok olmuş demektir. Bu durum ülkemizdeki adaletin uçuruma yaklaştığının bir göstergesidir. Yargı adına köprüden önceki son çıkıştayız…”
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD), “Bir Bakışta Toplum 2014-Kriz ve Sonrası” konulu raporu ise 21 Mart günü yayımlandı… Raporda, Türkiye hakkında çarpıcı değerlendirmeler bulunuyor. 7.100 dolarla hane halkı geliri en az ülkeler liginde sondan ikinci olan Türkiye’de yoksulluk arttı ve polise güven azaldı.
Biliyorsunuz TÜİK’in rakamlarına göre de, işsizlik yüzde 10’u geçti. Resmi olmayan işsizlik rakamlarının bunun iki misli olduğu bir gerçek… Türkiye’nin dört bir yanında akademik kadrosu bile bulunmayan, pıtrak gibi üniversiteler kurulurken Türkiye genç, diplomalı işsizler cehennemi haline dönüşüyor… İş yerlerinde mobbing had safhada. Hırsızlık, yolsuzluk, rüşvet, son günlerde piyasaya sürülen tapeler derseniz gırla gidiyor. Evet… Yine OECD’ye göre, Türkiye’de sokaklar güvensiz… Suç oranı yüksek…
Türkiye, 2012 itibariyle “Yaşadığınız şehir ya da alanda geceleri tek başına güvenli şekilde yürüme duygusu” sıralamasında 34 OECD ülkesi arasında 31. oldu. Suç oranlarında artışın en çok Yunanistan, İtalya ve Türkiye’de olduğu belirtilen raporda, “2010’da polise başvuranlar” tablosu da yayımlandı. Buna göre Türkiye OECD şampiyonu olurken 2004 yılı 100 kabul edildiğinde Türkiye’nin endeksi 180’e yükseldi. Türkiye’de polise başvurma oranı en yakındaki Yunanistan’a göre üç misli artmış oldu…
Araştırmalar da gösteriyor ki, Türkiye’de yargıya olan güven yok denecek kadar azalmış bulunuyor. Hukuk ve adalet sokakta konuştuğunuz pek çok insan için bir şey ifade etmiyor artık. Toplumsal değerler gittikçe yok oluyor… Empati duygusunun yok olduğunu ve Türkiye’nin demokratik, hukuki, adil, çağdaş bir toplum olmaktan koşar adım uzaklaştığına dikkat çeken uzmanlar, “duyarlılık” çağrısı yapıyor.
İyi haftalar
Umut Vakfı
Bu Yazıya Hiç Yorum Yapılmadı.
SİZ DE YORUM YAZIN