Tweet

Organize suçta birinci Türkiye
Fotoğraf: DHA

HABER MERKEZİ – Mafyalaşmadan kadın cinayetlerine, uyuşturucu kaçakçılığından silahlı saldırılara adeta bir suç mahalline dönen ülkenin vahim durumu Küresel Organize Suçlar Raporu’na da yansıdı. Türkiye suç endeksinde dünya sıralamasında 14’üncü sırada yer aldı.

Dünya’da yaşanan suçlara ilişkin Uluslararası Organize Suç İnisiyatifi tarafından oluşturulan Küresel Organize Suçlar Endeksi 2023 raporu yayımlandı. Türkiye Avrupa’da organize suç endeksinin en yüksek olduğu ülke olarak rapora yansıdı. Bir önceki yıla göre skoru daha da kötüleşen Türkiye dünyada 193 ülke içerisinde 14’üncü oldu.

Küresel Organize Suçlar Raporu, Türkiye’de çeşitli mafya gruplarının hükümet ve diğer siyasetçilerle yakın ilişki kurarak polis ve yargı karşısında koruma sağladıklarının aktarıldığını bildirdi. Türkiye’nin 2023 skoru 7,03 puan olurken bu skor 2021 yılında 6,89 idi.

Genel organize suç oranı 7,03 olan Türkiye, alt başlıklarda ise devlet bağlantılı suç aktörleri ve insan kaçakçılığında 9 puan alarak en kötü sonuçlardan birini aldı.

Silah ticareti, eroin ticareti ve mafya benzeri suç gruplarında ise Türkiye’nin puanı 8,5. İnsan ticareti puanın 8 olması da bunun Türkiye’de ne kadar büyük bir sorun olduğunu ortaya koyuyor.

Küresel Organize Suç Endeksi’nin zirvesinde ise 8,15 puan ile Myanmar yer alıyor. Ardından Kolombiya ve Meksika geliyor. İran, Türkiye ile aynı puan ile yine 14’üncü sırada bulunuyor. Rusya ise 6,87 puan ile 19’uncu sırada.

Türkiye Avrupa ülkeleri arasında ise ilk sırada. Organize Suç Endeks skoru en yüksek olan AB ülkesi ise İtalya oldu.

20 BAŞLIK VAR

Organize suç skoru için ülkedeki suç ortamı ve suç aktörlerine bakılıyor. Bunlar 20 başlıktan oluşurken, başlıklar arasında insan ticareti, insan kaçakçılığı, silah kaçakçılığı, eroin ticareti, kokain ticareti, sentetik uyuşturucu ticareti, mali suçlar, yenilenemez kaynakların yasadışı ticareti, uyuşturucu ticareti yer alıyor. Suç aktörleri için ise mafya grupları, kriminal ağlar, devlet bağlantılı aktörler, yabancı suç aktörleri ve özel sektör aktörleri inceleniyor.

İnsan kaçakçılığı birilerinin kendi rızası ile kaçak yollarla bir ülkeye sokulması anlamına gelirken insan ticareti ise kişilerin rızası dışında fuhuş ve zorla çalıştırma da dâhil olmak üzere sömürü için gerçekleştirilen ticaret.

ÖNE ÇIKAN BULGULAR

Endeks dışında ülkeler raporda başlık başlık değerlendiriliyor. Türkiye için değerlendirmelerden öne çıkanları şu şekilde:

Türkiye’nin Asya, Orta Doğu ve Avrupa arasındaki kavşakta yer alan coğrafi konumu ve uzun sınırları, ülkeyi insan ticareti ve insan kaçakçılığı için önemli bir transit ve hedef ülke haline getirmektedir.

Özellikle cinsel sömürü ve zorla çalıştırma amaçlı insan ticareti Türkiye’de giderek yaygınlaşıyor. Türkiye büyük bir mülteci nüfusuna ev sahipliği yapmaya devam ederken, insan tacirleri bu toplulukların savunmasızlığından yararlanarak kadınları ve çocukları cinsel sömürü için insan ticaretine zorlamaktadır.

Genç kızların gayri resmi dini törenler yoluyla zorla evlendirilmesi, ekonomik bir başa çıkma mekanizması olarak giderek yayılmaktadır.

Suç şebekelerine ek olarak, devlet içinde yerleşik aktörler de insan ticaretinde rol almakta ya da en azından kolaylaştırmaktadır.

∗∗∗

KAÇAKÇILARIN İŞİ KOLAYLAŞTIRILIYOR

Rapora göre Türkiye; Avrupa’ya yönelik göçmen kaçakçılığında kilit transit ülke. Raporda şunlar yer alıyor:

Afrika ülkelerinden gelen düzensiz göçmen sayısında da bir artış söz konusu ve bu artış Türkiye’nin vize şartlarını hafifletmesi sayesinde kolaylaşmaktadır.

İnsan kaçakçılığı da yolsuzluğa bulaşmış hükümet yetkilileri tarafından kolaylaştırılmaktadır.

***

ÜLKE, 2 YILDIR GRİ LİSTEDE YER ALIYOR

Türkiye iki yıl önce, kara para aklama ilgili mücadele etmediği gerekçesiyle gri listeye alındı. FATF Başkanı Marcus Pleyer, basın toplantısında Türkiye’de bankacılık ve emlak sektörleri ile değerli maden ticareti yapanlar gibi farklı aktörlerin daha sıkı denetlenmesi gerektiğini vurgulamıştı. Türkiye’nin gri listede yer alması, dış finansman sağlaması önündeki en önemli zorluklardan biri.

(Birgün, 28.092023)